 |
So Bandingan ko Kalimah As Shahādah Khutbah No.7 KI: ALIM, HASSANOR BIN MAKA ALAPA |
 |
معنى لا إله إلا الله ومحمد رسول الله
أَحْمَدُكَ اللَّهُمَّ حَمْدَ مَنْ أَخْلَصَ النِّيَّةَ لِوَجْهِكَ الْكَرِيمِ ، وَأَشْكُرُكَ شُكْرَ نِعْمَتِكَ وَابْتِغَاءَ مَرْضَاتِكَ الأَمِينِ ، لَكَ الْحَمْدُ كَمَا يَنْبَغِي لِجَلاَلِ وَجْهِكَ وَلِعَظِيمِ سُلْطَانِكَ ، لَكَ الْحُكْمُ وَإِلَيْكَ تُرْجَعُ الأُمُورُ ، وَأَشْهَدُ أَنْ لاَّ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ ، صَلَّى اللهُ وَبَارَكَ وَسَلَّمَ عَلَى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِهِ وَصَحْبِهِ وَمَنْ تَبِعَهُمْ بِإِحْسَانٍ إِلَى يَوْمِ الدِّينِ. وَبَعْدُ:
فَيَا عِبَادَاللهِ اعْلَمُوا أَنَّ اللهَ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى قَالَ فِي كِتَابِهِ الْكَرِيمِ:
شَهِدَ اللهُ أَنَّهُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ وَالْمَلاَئِكَةُ وَ أُولُو الْعِلْمِ قَائِمًا بِالْقِسْطِ لاَ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ.
Ahmadukallāhumma hamda man akhlasan niyyata liwaj’hikal karīm, wa ashkuruka shukra ni’matika wabtigāa mardhātikal amin, lakal hamdu kamā yanbagī lijalāli waj’hika wa liadhīmi sultānik, lakal hukmu wa ilayka turja’ul umūr, sallallāhu wa bāraka wa sallama alā sayyidinā Mohammadin wa alā ālihi wa sahbihi wa man tabiahum biihsānin ila yawmid dīn wa ba’du:
Fayā ibādallāhi i’lamū annallāh sub’hānahu wa taālā qāla fī kitābihil karīm:
Shahidallāhu annahu lā ilāha illā huwa wal malāikatu wa ulul ilmi qā’iman bil qisti lā ilāha illā huwal azīzul hakīm. (Ali Imran 18)
Manga oripn o Allāh, So bandingan ko Kalimah As Sahādah, na skaniyan i paganay a rokon ko manga rokon o Islam a lima. Skaniyan a Kalimah As Shahadah i miatndo a gonsi o Islam, a anda dn i katharoa on o taw sa ikhlas ko ginawa niyan ago siabot iyan so maana niyan ago so manga antap iyan, na makasold skaniyan ko goliling o Islam sa khatawag skaniyan a Muslim.
Giankanan a Kalimah, na skaniyan i onayan o panolon o manga rasūl ago so manga nabī ago aya sabap a kiasogoa kiran o Allāh (سبحانه وتعالى) ko manga pagtaw iran ipoon ko Adam, na taman ko nabi tano a Mohammad (صلّى الله عليه وسلّم) . Gianan so katharo a thamanaan o dowa a btad a so kamumuslimi ago so kakakapiri, gianan so kiamblagan o dowa lalan ago so dowa a doniya a da dn a ba niyan kapakapzopona pharoman, gioto so doniya o Islam ago so doniya o kakhapir, gianan so onayan a kasasabapan ko giikaplotng o bnar ago so ribat. Gianan so katharo a inipananawag skaniyan o Mohammad (صلّى الله عليه وسلّم) sii sa As Safa, gowani a limodn iyan so manga Quraysh sa inisampay niyan kiran so panolon o Islam.
Ipoon sankanan a gawii na miakatindg so rido o kapakaisaisaa ko Allāh (سبحانه وتعالى) , ago so kapanakoto, go roo dn miphoon so giiran kathidawa sa taman sa kagba o doniya.
Giankanan a Kalimah, na skaniyan i pasodan o sosonan o Allāh (سبحانه وتعالى) , (manhaj) ko liyawaw o lopa. Sabap sa skaniyan i poonan o ptharoon a Tawhid Al Ibadah, so kapakaisaisaa ko Allāh (سبحانه وتعالى) ko kapzimbaa on, sa da dn a zimbaan a salakaw ron, sa aya bo a pagonotan na so sogoan iyan, na aya phananggilaan na so inisapar iyan. Di dn mamuslim so manosiya o di ron makanggolalan.
Giankanan a Kalimah, na da dn a miangraw ron ko langit ago so lopa ago so manga palaw sabap ko kapnd iyan ago so kala iyan, sa piangraw skaniyan o manosiya, sa tianggong iyan sa gioto i kiapatot a skaniyan a manosiya i makandato ko doniya sa matharagombalay niyan ago mapakaozor iyan sa ayon ko kabaya o Allāh (سبحانه وتعالى) , a miadn on ago aya on khirk.
Manga oripn o Allāh, anda dn i kisabotn sankaya a Kalimah o taw a zold ko Islam, na makatogalin skaniyan ko isa a doniya a salakaw dn ko doniya a kialayaman iyan sa miaona, sa datar skaniyan o inimbawata sa bago a salakaw dn so kaoyagoyag iyan ago so paparangayan iyan ago so giiniyan kapamimikiran ko kibabatog iyan ago so giiniyan kapakindodolona ko manga taw ago so makaliliyot a salakaw a kaadn ko liyawaw o lopa. Gianan so towanga a anda dn i kapakaokit on o manosiya na mabatak skaniyan ko salakaw a kagdam, go salakaw a galbk, go salakaw a kapamimikiran ko kaoyagoyag.
Manga oripn o Allāh, giankanan a Kalimah na skaniyan so katharo a ko:
أَشْهَدُ أَنْ لاَّ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللهِ
Ash-Hadu Allā Ilāha Illallāh, wa Ash-hadu Anna Mohammadan Rasūlullāh
Pzaksian ko a da dn a tuhan a rowar ko Allāh, go pzaksian ko a mataan a so Mohammad na sogo o Allāh.
So kapakakmpta san na gioto so gii katharoa ko:
لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللهِ
La Ilāha Illallāh, Mohammadun Rasūlullāh.
Manga oripn o Allāh, so nabi tano a Mohammad (صلّى الله عليه وسلّم) na miakasapolo ago tlo ragon a kinipanolonn iyan sankanan a katharo ko katatago iyan sa Makkah, sa diolon iyan so pizakatawan ago so manga lompokan ago so pithikaloksan sa Makkah. Inalaw niyan so langowan a manga Arab a pphakaoma a nomanayk ago manga padagang sa pizakataw niyan siran domolon ko katharoa iran ko La Ilāha Illallāh. Tiondog iyan siran ko manga padian ago sii ko manga lalan ago sii ko manga itopang sa kipndolonn iyan kiran ko La Ilāha Illallāh, sii ko kagagawii ago so kadawndaw.
Manga oripn o Allāh, gowani a giimanolon so Rasūlullāh (صلّى الله عليه وسلّم) ko manga padian sa Makkah, na totondogn skaniyan o Abu Jahl, sa giiniyan tharoon ko manga taw a oba niyo paratiyayaa ka skaniyan na pmbthangn a miawa ko agama niyan a pakasal. Adn a manga taw a diolon siran o Rasūlullāh (صلّى الله عليه وسلّم) , ko katharoa iran ko Lā Ilāha Illallāh, na pitharo iran a opama o onoti ami ska, ino sii ko oriyan o kapatay ngka magndod rkami so kadato a khakowa ngka, na pitharo iyan a so btad na di ko kapaar ka so Allāh (سبحانه وتعالى) i khirk on, na pitharo iran a: Awai kami ngka, ka di ami ska pharatiyaan, zold kami sankai a agama sa pridoon kami o manga taw na amay ka miakadaag ka na imbgay ngka so kadato ko salakaw rkami.
Ino da paratiyayaa o manga Quraysh ankanan a Kalimah?
Aya da iran on kaparatiyayaa na kagiya katawan iran a adn a maririmbit iyan a mala a atastanggongan ago patoray a khabalambanan iyan so manga baya a ginawa iran ago ithaplk iyan sa tarotop so kasimba sa salakaw a manga katuhanan. Sabap sa so Kalimah na makaaawid sa dowa a maana a kapakada (nafiyun) ago katankd (ithbātun).
Anda i katharo anka ko Lā IIāha na aya maana niyan na, “da dn a tuhan ko langowan o sosonan iyan a maadn a phangintuhann ago zimbaan” samanan na piakada aka so langowan a zimbaan a phangintuhann, na anda i kisompatn ka on ko Illallāh, a aya maana niyan na, “Inonta bo so Allāh” na aya bo a riyowar ka ago tiabiya aka a da ngka pakadaa na so bo so Allāh (سبحانه وتعالى) , sa tiangkd ka a skaniyan bo i tuhan a zimbaan, sa gioto i ptharoon a katangkd a oriyan o kapakada, na sabap sankanan a maana na siangka o manga Arab ka kagiya garobat ko paratiyaya iran a kialayaman iran ago garobat ko langowan a btad ago dadabiatan ago olawla a sopak ko mitotoro iyan a maana. Opama ka minilapiat sa salakaw a datar o katharoa sa so Allāh (سبحانه وتعالى) i tuhan akn / Allāhu Rabbī, na adn a kapakappharowa iyan ka kagiya so katharo angka sa so Allah i tuhan ka, na khapakay mambo a tharoon iran a so Al Llāt ituhan ami odi na so Hubal. Ogaid na so kiapakapoon o katharo sa “Da” a sii ko basa Arab na gioto so “Lā” a makatotoro sa phamakada ko langowan a soson a nganin, na miatangkd a da dn a tuhan inonta bo so Allāh, na da iran tarimaa.
Manga oripn o Allāh, giankaya a Lā Ilāha Illallāh, na skaniyan so bithowan o Islam sa Al Kalimah At Tayyibah, skaniyan so katharo a soti, skaniyan i gonsi o Islam, ago skaniyan i gonsi o sorga, go skaniyan i mapnd ko timbangan a da dn a ba on phakalawan sa kapnd.
Miaaloy ko Hadith o Rasūlullāh (صلّى الله عليه وسلّم) a adn a sakataw a mama ko alongan a Qiyāmah ko kapthimbanga ko manga amal a maito a amal iyan a mapiya, na so kasosoratan ko amal iyan a marata na isa ka mamandangan a kaolad iyan, na kagiya thimbangn so amal iyan na bigan skaniyan sa sasoro a karatas a isosorat on so Lā Ilāha Illallāh, na kagiya makowa niyan na inisogoon a ibtad iyan ko sabala a papak o timbangan, na miatharo iyan a andamanaya dn i kakhatimbanga ankai a satbi a karatas sankai a amal akn a marata a isa ka mamandagangan a kasosoratan on?! Na miatharo on a btadn ka on, na inibtad iyan on na so kinibtad iyan on na miapayogantong so sabala a papak o timbangan a katatagoan ko amal iyan a marata, sabap ko kapnd o Lā Ilāha Illallāh.
Manga oripn o Allāh, da dn a phakatimbang sa kapnd ko Lā Ilāha Illallāh, sii ko doniya ago sii ko alongan a maori.
Manga oripn o Allāh, miasabot ko Hadith o Rasūlullāh (صلّى الله عليه وسلّم) a: Sa dn sa taw a aya kaposan a matharo iyan ko kaphatay niyan na so Lā Ilāha Illallāh, na makasold ko sorga, sa bap on, gioto i sabap a so Rasūlullāh (صلّى الله عليه وسلّم) na piangni niyan ko bapa iyan a Abu Talib a isabot iyan so Lā Ilāha Illallāh ko kaphatay niyan ka an mabaloy a rnding iyan ko siksa ko naraka, ogaid na da niyan matharo na miatay skaniyan a kna o ba Muslim.
Manga oripn o Allāh, giankai a Lā Ilāha Illallāh na adn a manga rokon iyan a di dn khatangkd so kinilapiyatn on o taw inonta bo o mapadalm on ankai a manga rokon iyan a pagalowin tano:
- Al Ilm العِلْمُ (so knal ago katao ko maana niyan)
Manga oripn o Allāh, patoray ko taw a iplapal iyan so Kalimah a kabaloy niyan a migpa iyan so manga maana ankanan a kalimah. Giankanan a knal a katao na gianan i pagam-paganay a ipaliogat o Allāh (سبحانه وتعالى) a katao a phaganadn o manosiya ko da niyan pn kaknala ko langowan taman. Paliogat ko pizakatawan a maknal iran so Allāh (سبحانه وتعالى) sa tarotop a knal. Pitharo o Allāh (سبحانه وتعالى) a:
فَاعْلَمْ أَنَّهُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ وَاسْتَغْفِرْ لِذَنْبِكَ
Knal angka a mataan a da dn a tuhan a rowar ko ALLAH, ago pamangni ka sa rila ko dosa ngka. (19:47)
Sii sankanan a ayat na mianagipoon ko katao, ko da pn kaadn o katharo ago so galbk, sabap san na di dn khapakay ko Muslim o ba adn a paganadn iyan a katao a ilawan iyan ko kapaganada niyan ko kaknala niyan ko Allāh (سبحانه وتعالى) , sa gianan i paganay a paliogat a katao a phaganadn sa odi paganada na kadadag ago kadadas san ko taw a daa sabot iyan ko kamataani ko Allāh (سبحانه وتعالى) .
Da dn a bali o manga katao a matatago ko olo o manosiya amay ka mapapas on so knal ko Allāh (سبحانه وتعالى) , giankanan a knal na paliogat ko pizakatawan a taw, a kapaganada niyan on sa odi niyan paganada na miakanggolawla sa mala a dosa.
- Al Yaqīn اليَقِيـنُ
Manga oripn o Allāh, aya ptharoon a Al Yaqin, na so kathakna o paratiyaya ago so katao ko Allāh (سبحانه وتعالى) sii ko ginawa o Muslim, sa tankdn iyan so maana ankoto a Kalimah sa da dn a ba on sankaan a pamikiran a maito bo, sa magakot ko poso iyan ago so ginawa niyan a mataan a da dn a tuhan a zimbaan inonta bo so Allāh (سبحانه وتعالى) . Giankoto a kapthakna o paratiyaya sangkanan a katharo, na gianan i bithowan sa Aqīdah, a aya maana niyan na so kapapalot ago kagagakot sa mabagr o paratiyaya o taw sii ko poso iyan. Sabap sa so aqīdah na phoon ko katharo a aqada a aya maana niyan na mialot, na ino ron pn miapalot ka miathkhs on sa di ron khablag, sabap roo na pimaanaan so mabagr a paratiyaya sa aqīdah sii ko basa Arab, so aqīdah na ititimbang ko faīla a aya maana niyan na so maana o maf’ūl, a ititimbang on so ma’qūd, a makatotoro sa maana a mapapalot a margn a bkarn.
- Al Ikhlās الإِخْلاَصُ
Manga oripn o Allāh, aya ptharoon a Al Ikhlas na so kambonayon o taw, sa pakapamantkn iyan so paratiyaya niyan ago bonayonn iyan ago balantann iyan sa sii bo ko Allāh (سبحانه وتعالى) , sa da dn a salakaw ron a ba niyan phanarigi ago phangangarapani, odi na khababayaan iyan a katuhanan a salakaw ko Allāh (سبحانه وتعالى) . So kabonayona ko pangni sii ko Allāh (سبحانه وتعالى) na karina ago toos ko kazalimbotawan a tarotop sii rkaniyan, ka so kapamangni na onayan o paratiyaya a patot a sii bo mibantak ko Allāh (سبحانه وتعالى) sa di makasilay. Sii ko Qur’an na lalayon iyan pmbthowan so kapamangni sa lapiyat a agama (Dīn) ka kagiya aya rinayagan o agama na so simba na aya rinayagan o simba na so kapamangni, ka langowan a katuhanan na aya kiapangintuhana on na so kapphamangnii ron o miangintuhan on, ka di khabthowan so tuhan sa tuhan amay ka di kaphamangniyan. Sabap roo na bialoy o Allāh (سبحانه وتعالى) a so kapamangni na wajib a mabonayon sii rkaniyan bo sa di ron pd so salakaw ron.
- As Sidq الصِّدْقُ
Manga oripn o Allāh, aya ptharoon a As Sidq na so kathomangkd ago so kapangimbnar sa mataan a aya bo a tuhan a pzoasoatn na so bo so Allāh (سبحانه وتعالى) , sa da dn a misaog on a kapamokhag ago kapamrak, sa matatanto niyan sii ko poso iyan ago sii ko katharo iyan ago so manga galbk iyan a so bo so Allāh (سبحانه وتعالى) i kadnan iyan a giiniyan zoasoatn sa nggolalan sa manga simba. Patot a masabot o Muslim, a so iphlapiyat o dila iyan na phoon ko poso iyan, na so katharo iyan na mbanarn o galbk iyan. So giitano katharoa ko Allāhu Akbar (so Allāh (سبحانه وتعالى) i Lbi a Mala) na paliogat a mabnar o galbk, kna o ba giabo a khiplapaln on dila sa daa maana niyan.
So kiatharoa tano sa so Allāh (سبحانه وتعالى) i Lbi a Mala, na langowan a salakaw ron na maito, mala so Allāh (سبحانه وتعالى) a di so ginawa tano, mala so Allāh (سبحانه وتعالى) a di so manga wata tano, mala so Allāh (سبحانه وتعالى) a di so manga karoma tano, mala so Allāh (سبحانه وتعالى) a di so manga tamok tano, mala so Allāh (سبحانه وتعالى) a di so manga kadato tano, mala so Allāh (سبحانه وتعالى) a di so langowan taman ko doniya tano, sa anda dn i kamataani tano san, Manga oripn o Allāh (سبحانه وتعالى) , na minikoyapt tano ko Allāh (سبحانه وتعالى) , sa mimbaloy a aya tano pamamakin’gan so Allāh (سبحانه وتعالى) go aya tano pangilaylayan so Allāh (سبحانه وتعالى) , mimbaloy so ski tano aya iphalakad iyan na so Allāh (سبحانه وتعالى) , mimbaloy so manga lima tano aya ipphangawakawa iyan na so Allāh (سبحانه وتعالى) , na antonaa pn i mapnggolawla ko datar anan a manosiya, gianan so manosiya a mala i arga ko Allāh (سبحانه وتعالى) a di so doniya ago so langowan a dalm iyan, gianan so manosiya a o matay na nggoraokn o lopa ago so langit ago so arsh o Allāh (سبحانه وتعالى) .
Allāhu Akbar, Manga oripn o Allāh , giankanan a inaloy tano na phoon ko sabdan o Rasūlullāh (صلّى الله عليه وسلّم) , kna o ba tano pphangantanga a katharo a phoon sa ginawa tano.
Manga oripn o Allāh, katawan iyo o makapira tano makasoy so katharoa ko Allāhu Akbar sii ko lima a waqto a giitano zambayangan oman gawii, antonai sabap a oman mabtr mapko so lawas tano ko sambayang na ipthawag tano so Allāhu Akbar. Manga oripn o Allāh, patot a katawan iyo i kadakl a kiphlapiyatn iyo ko Allāhu Akbar ko lima a sambayang iyo. Sa ipoon imanto na pagitonga niyo ago izai niyo a ginawa niyo o ay kala a rarad iyan sii rkano, ago ay kala a giiniyo kinggolalann ko maana niyan? So taw a giiniyan tharoon a Mala so Allāh, ogaid na amay ka miakaphantag so kabaya iyan sa ginawa niyan, odi na so wata iyan, odi na so karoma niyan, odi na so tamok iyan, odi na so kadato iyan, na mimbaloy so Allāh (سبحانه وتعالى) a aya lbi a maito, na aya lbi a mala ankoto a manga nganin, na mataan a skaniyan na bokhag sii ko ginawa niyan, ago bokhag sii ko manga taw, ago bokhag sii ko manga malaikat, ago bokhag sii ko Allāh (سبحانه وتعالى) , sa taman a bokhag, a so giiniyan tharoon na sopak ko galbk iyan, na da skaniyan mabaloy a taw a khababayaan o Allāh (سبحانه وتعالى) , ka so bokhag na di pd ko ummah o Rasūlullāh (صلّى الله عليه وسلّم) , na sa dn sa taw a di mapd ko ummah o Rasūlullāh (صلّى الله عليه وسلّم) , na taw ko naraka. Pitharo o Allāh a:
Miakalala a rarangit o Allāh a katharo iyo sa nganin a di niyo bo pnggalabkn.(as Saff).
- Al Mahabbah الْمَحَبَّـةُ
Manga oripn o Allāh, aya ptharoon a Al Mahabbah, na so kababayai o taw ko Kadnan iyan sa pakalbin iyan so kapkhababayai niyan on sii ko langowan taman a nganin apiya so ginawa niyan, ago so loks iyan, wata iyan, karoma niyan, ago so langowan taman a mala on i arga, sa palaya iyan dn oto khorbann sa pantag ko kapkhababayai niyan ko Allāh (سبحانه وتعالى) .
Miaaloy ko hadith o Rasūlullāh (صلّى الله عليه وسلّم) , a pitharo iyan a di dn mabaloy a miaratiyaya so taw taman sa di mabaloy so Allāh (سبحانه وتعالى) ago so sogo iyan a aya lbi a pkhababayan sii rkaniyan a di so salakaw kiran a dowa. So kabaya na patot a makabantak ko Allāh (سبحانه وتعالى) , sa aya piangni o Allāh (سبحانه وتعالى) a ikhababaya on o oripn iyan na so kabaya o akal iyan, kna o ba so kabaya o rarb iyan. Sabap sa so akal na skaniyan i miatindos a lalan o paliogat ko manosiya (manāt at taklīf) sa tomioron so Qur’an sa pantag sa an mapamimikiran ago mandirogod o manga lalantas i pamikiran a manga baraakala, kna o ba pantag ko manga bon’g ago so pphanga-dadawayan a manga taw.
- Al Inābah wal I’tisām الإِنَابَةُ وَالإِعْتِصَامُ
Manga oripn o Allāh, aya ptharoon a Al Inābah na giyanan so kapagapas ko Allāh (سبحانه وتعالى) ago so kambalingan on o manosiya sa ron manarig ko langowan a pangindaw niyan a barandiya ago rahasiyan, sa balowin iyan so Allāh (سبحانه وتعالى) a aya niyan lindonga ko langowan taman a khisogat on a margn ko kibabatog iyan, sa zasalimbotawan on ago zasarakan on ago mananarig on sa tarotop.
- Al Qabūl القَبُـولُ
Manga oripn o Allāh, aya ptharoon a Al Qabūl, na gioto so katarimaa o oripn sa mataan a so Allāh (سبحانه وتعالى) na aya niyan kadnan sa maliwanag ko poso iyan, sa da dn a tarimaan iyan a pd sa katuhanan a salakaw, sa langowan taman iyan na balowin iyan a lalan ago okit sa kisampay niyan ko Allāh (سبحانه وتعالى) , sa nggolalan ko manga simba a inisogo on o Allāh (سبحانه وتعالى) sa palaya iyan dn ipnggolalan sa araparap iyan sa kithoonaan iyan ko Kadnan iyan a Mahasuti a Maporo.
Manga oripn o Allāh, amay ka masamporna anan ko ginawa o manosiya na mapatot on so kabaloy niyan a mu’min a miaratiyaya ko Allāh (سبحانه وتعالى) , sa gianan i onayan a patot so kaadn iyan ko taw a izabot iyan ankanan a Kalimah, sa giankanan a manga katao na paliogat a ipagiza ko taw ago iziksa on o Allāh (سبحانه وتعالى) , amay ka di niyan paganadn sa masabot iyan.
Manga oripn o Allāh, so Lā Ilāha Illallāh, na skaniyan so kalimah At Tawhid, so kapakaisa-isaa ko Allāh (سبحانه وتعالى) , sa migakd iyan so langowan a simba ago skaniyan bo i patot a phanom-pangan o soasoat ago kathawripn o manosiya.
So kapakaisaisaa ko Allāh (سبحانه وتعالى) , na tlo a kiambagibagi iyan a so bithowan sa; Tawhid Ar Rbūbiyyah, so Tawhid Al Ulūhiyyah, odi na Tawhid Al Ibādah, go so Tawhid Al Asmāi was Sifāt. Giankanan a tlo a kapakaisaisaa ko Allāh na wajib a maknal o Muslim ago patoray ron a kasowaa niyan on ka giyanan i onayan o agama Islam.
Manga oripn o Allāh, aya ptharoon a Tawhid Ar Rubūbiyyah, na skaniyan so kapakaisaisaa ko Allāh (سبحانه وتعالى) , ko kababaloy niyan a tuhan a miangadn ago mimbiat ago prizki ko langowan o kaadn iyan. Giankanan a paratiyaya ko tawhid na piaratiyaya o manga ahlul kitab ago so manga pd a pagtaw ogaid na da niyan siran miliyo ko goliling o kakakapiri, sa ba siran mimbaloy a Muslim, sabap sa da a iran, paratiyayaa so Allāh (سبحانه وتعالى) , ko kababaloy niyan a tuhan a zimbaan
So Tawhīd Al Ulūhiyyah, na skaniyan so kapakaisaisaa ko Allāh (سبحانه وتعالى) , ko kapzimbaa on, sa skaniyan imbtad sa bitikan ago kitaban o manga kaadn iyan, go skaniyan i zogo ago zapar. Go skaniyan i mbgay ko halal ago so haram, so piakarata iyan na aya marata mapia pn mapiya a kapipikira on o manosiya, na aya mapiya na so piakapiya niyan mapiya pn marata a kapipikira on o manosiya,
So Tawhīdul Asmāi was Sifāt, na gianan so kapakaisaisaa ko Allāh (سبحانه وتعالى) , ko manga ingaran iyan ago so manga sifat iyan. Miaaloy ko sabdan o Rasūlullāh (صلّى الله عليه وسلّم) a adn a siyaw polo ago siyaw a manga ingaran iyan, na sadn sa taw a ilahar iyan ago siyapn iyan na misold iyan ko sorga.
Manga oripn o Allāh, so Kadnan tano a Rabbul ālamīn na da dn a saginda niyan ago daa datar iyan, isaisa skaniyan ko manga ingaran iyan, ago isaisa skaniyan ko manga sifat iyan. Di khapakay o ba skaniyan pkhasangay o kaadn iyan, gioto i sabap a igira pingaran so ingaran iyan na pkhasompatan sa Abd maana a oripn sa so Allāh (سبحانه وتعالى) , na khapakay a pngarann o manosiya sa kizompat on so Abd na pmbaloy a Abdullāh oripn o Allāh (سبحانه وتعالى) , Abdurrahmān, oripn o Makalimoon, sa datar anan.
So manga ingaran o Allāh (سبحانه وتعالى) ago so manga sifat iyan na imbgay tano ron so maana niyan sa di tano iplagid, go di khisaginda ago di khidatar ago di khisapo ko salakaw ron. Ka so Allāh na da dn a datar iyan a nganin a skaniyan so pphakan’g a pphakailay.
Manga oripn o Allāh, pangnin tano ko Allāh a balowin tano niyan a pd ko manga taw a pphamakin’gn iran so katharo na phagonotan iran so lbi ron a mapiya.
وَأَقُولُ قَوْلِي هَذَا وَأَسْتَغْفِرُ اللهَ لِي وَلَكُمْ وَلِسَائِرِ الْمُسْلِمِينَ مِنْ كُلِّ ذَنْبٍ فَاسْتَغْفِرُوهُ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ
Wa aqulu qawli hada wa astagfirullaha li wa lakum wa lisairil Muslimin min kulli dambin fastagfiruhu innahu Huwat Tawwabur Rahim.
Khutbah A Ika Dowa
Alhamdulillāhi rabbil ālamin, wassalātu was salāmu alā rasulihil karīm Mohammadin Bin Abdillāh, wa alā ālihi wa sahbihi ajmaīn.
Manga oripn o Allāh, mangndod tano ko Allāh ago magapas tano ron sa mamangni tano ron sa rila.
Ya Allāh, mapapadalm kami imanto sa ngaki a walay ngka sa pantag sa giiami rka kazoasoata na rilai kami ngka ago rila ingka so manga loks ami ago rila ingka so kadandan o manga muslim so miyamatay kiran ago so oyagoyag kiran.
Ya Allāh, pakabagr angka so paratiyaya mi rka ago ompiya ingka so btad ami sa baloy angka so imanto ami a mapiya a di so kagai ami, na so mapita ami na mapiya a di so imanto ami.
Ya Allāh, kalimoon ka mingka ago lindinga kami ngka sa awata kami ngka ko manga sakit ago piya angka so pphangasasakit rkami, ago pakabayad angka so makambabayadan rkami, na pakakhawasa angka so manga mrmr rkami, na pakandiyakat angka so manga kawasa rkami, na timo angka so kasasagomparak ami, na bagr angka so malobay rkami, na ayon ingka so manga dato ami sa aya manggalbk iran na so kamapiyaan ami ago so Islam.
Ya Allāh, pakadaag angka so ronda o Islam sa madaag ami so manga ridoay o agama ngka sa tatap angka so manga palo ami sa maydan ago bgan ka rkami a limo a makapagintaw kami ko agama ngka ago mapakatindg ami so parinta Islamiyyah ko manga poso ami a go sii ko manga ingd ami.
Ya Allāh, tabangi kami ngka ko kaptadmi ami rka ago so kapiya o kapzimbaami rka.
Ya Allāh, pakiilayin ka rkami so bnar na dograan ka rkami so kaonoti ami ron, na pakikilalaan ka rkami so batal, na dograan ka rkami so kapananggilai ami ron.
رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ.
Ya Allāh, bgi kami ngka ko doniya sa mapiya ago sii ko akhirat sa mapiya ago lindinga kami ngka ko siksa ko naraka.
Ya Allāh, kalimoon ka so Nabi ami a Muhammad ago so manga pamiliya niyan ago so manga sahabah niyan sa kalangolangon iran. Wal Hamdulillahi Rabbil Alamin. Aqimus salah…..